Organizacje przemysłowe nadal przesuwają granice innowacji technologicznych, w coraz większym stopniu integrując technologię operacyjną (OT) z technologią informacyjną (IT) w celu uzyskania przewagi konkurencyjnej.Konwergencja OT i IT przyspieszyła, tworząc bardziej wyrafinowane, wzajemnie połączone ekosystemy, które wykorzystują zaawansowane technologie, takie jak:
- Zaawansowane systemy kontroli nadzorczej i akwizycji danych (SCADA), które oferują bezprecedensową widoczność i kontrolę.
- Zaawansowane sieci Przemysłowego Internetu Rzeczy (IIoT) z inteligentnymi, kontekstowymi czujnikami
- Zintegrowane przemysłowe systemy sterowania (ICS), które umożliwiają analizę danych w czasie rzeczywistym i konserwację predykcyjną.
W miarę jak systemy przemysłowe stają się coraz bardziej połączone i inteligentne, powierzchnia ataku cyberzagrożeń znacznie się rozszerzyła. Rosnąca łączność środowisk OT z sieciami zewnętrznymi naraziła infrastrukturę krytyczną na bardziej wyrafinowane i ukierunkowane zagrożenia cybernetyczne. Ta cyfrowa transformacja przynosi zarówno bezprecedensowe możliwości, jak i znaczące wyzwania w zakresie bezpieczeństwa.
W tym artykule przeanalizujemy najważniejsze trendy i oczekiwania dotyczące bezpieczeństwa OT w 2025 roku.
Zrozumienie bezpieczeństwa OT
Przed zapoznaniem się z krytycznymi trendami w zakresie bezpieczeństwa OT w 2025 r., konieczne jest ustalenie jasnej definicji tego, co obejmuje bezpieczeństwo OT. Bezpieczeństwo OT stanowi kompleksową strukturę technologii sprzętowych i programowych strategicznie zaprojektowanych do monitorowania, wykrywania i kontrolowania zmian w urządzeniach, procesach i zdarzeniach przemysłowych.
Głównym celem bezpieczeństwa OT jest ochrona systemów i sieci przemysłowych przed zaawansowanymi cyberatakami. Służy ono jako krytyczny mechanizm obronny do ochrony niezbędnej infrastruktury krytycznej, w tym
- Stacje wytwarzania i dystrybucji energii
- Złożone sieci transportowe
- Miejskie systemy dystrybucji wody
- Zaawansowana inteligentna infrastruktura miejska i urządzenia
Chcesz dowiedzieć się więcej na temat bezpieczeństwa OT? Kontynuuj lekturę naszego materiału na ten temat.
Najważniejsze trendy w zakresie bezpieczeństwa technologii operacyjnych na 2025 rok
Teraz, gdy wiemy już, czym jest bezpieczeństwo OT i dlaczego ma ono ogromne znaczenie w nowoczesnych środowiskach przemysłowych, produkcyjnych i wytwórczych, zagłębmy się nieco głębiej w sześć głównych trendów w zakresie bezpieczeństwa OT na rok 2025.
1. Postępująca cyfryzacja środowisk operacyjnych
Środowiska operacyjne (dobrym przykładem jest SCADA) stają się coraz bardziej zdigitalizowane i w coraz większym stopniu wykorzystują technologie IoT. W przeszłości infekcja złośliwym oprogramowaniem zwykle miała wpływ tylko na sieć administracyjną firmy. Połączona i cyfrowa transformacja sieci i środowisk operacyjnych sprawia, że wszystkie one są teraz narażone na ryzyko. Tendencja ta może negatywnie wpłynąć na przestoje firmy i może poważnie zagrozić fizycznemu bezpieczeństwu pracowników w miejscu pracy.
Co więcej, wiele technologii IoT jest obecnie połączonych ze światem zewnętrznym za pośrednictwem chmury, czy to za pośrednictwem dostawców chmury publicznej, takich jak AWS lub Azure, czy też środowisk chmury prywatnej. Obciążenia są coraz częściej przetwarzane w chmurze, co rozszerza powierzchnię ataku i wprowadza dodatkowe wektory potencjalnych zagrożeń. Chociaż chmura umożliwia większą wydajność i skalowalność, wymaga również solidnych środków bezpieczeństwa w celu ochrony wrażliwych danych operacyjnych i zapewnienia niezawodności połączonych systemów.
Obserwatorzy branży technologicznej zauważają przesunięcie się podmiotów stanowiących zagrożenie z usług finansowych do przemysłu wytwórczego, gdzie można wykorzystać luki w tych zdigitalizowanych i połączonych z chmurą środowiskach.
2. Od zakłóceń działalności po szkody fizyczne
Głównym celem złośliwego oprogramowania i cyberataków było niegdyś powodowanie przerw w działalności biznesowej. Jednak przeniesienie złośliwego oprogramowania i cyberprzestępczości z IT do domeny OT poszerzyło i zmieniło zakres cyberataków. Obecnie atakujący regularnie koncentrują się na wyrządzaniu fizycznych szkód firmom, a nawet państwom narodowym, atakując firmy lub obiekty dostarczające podstawowe usługi i media (surowce, energię i wodę, infrastrukturę, finanse).
Cyberprzestępcy już teraz wykorzystują środowiska technologii operacyjnych jako broń, która może być na tyle skuteczna, by powodować ofiary w ludziach. Widzieliśmy to podczas wojny rosyjsko-ukraińskiej i konfliktu Izrael-Gaza. Zaostrza to potencjalne zagrożenia geopolityczne, przed którymi stoją systemy OT.
Po rozpoczęciu wojny rosyjsko-ukraińskiej i konfliktu Izrael-Gaza nastąpił znaczny wzrost haktywizmu (hakerstwo i cyberprzestępczość motywowane politycznie lub ideologicznie). Badacze z Cloudflare zauważyli oznaki cyberataków w postaci ataków DDOS mających wpływ zarówno na Izrael, jak i Palestynę. Po eskalacji działań wojennych w dniu 7 października 2023 r. w Strefie Gazy zaobserwowano problemy z łącznością internetową, a dwa autonomiczne systemy uległy awarii wkrótce po rozwoju wydarzeń. Następnie podobne zakłócenia dotknęły dwie kolejne sieci w dniu 9 października 2023 roku. Wraz z tymi awariami odnotowano wzrost liczby cyberataków, z których jednym z najbardziej znaczących był atak rozproszonej odmowy usługi (DDoS), który zbombardował izraelskie serwery ponad 1,26 miliarda żądań HTTP.
W tym roku możemy spodziewać się, że grupy wojskowe na całym świecie będą w coraz większym stopniu polegać na doświadczonych hakerach w celu atakowania krytycznej infrastruktury innych krajów i prywatnych operacji biznesowych.
3. Proaktywne bezpieczeństwo OT dzięki NIS2
Jeśli Twoja branża jest objęta dyrektywą NIS2 dotyczącą „kluczowych przedsiębiorstw”, musisz zintensyfikować swoje działania w zakresie cyberbezpieczeństwa. Dyrektywa NIS2 wpłynie w szczególności na środowiska OT, nakładając bardziej rygorystyczne wymogi w zakresie cyberbezpieczeństwa i rozszerzając zakres sektorów, których dotyczy, zwiększając tym samym liczbę organizacji, które muszą spełnić wymogi. Będziesz musiał przyjąć bardziej rygorystyczne praktyki bezpieczeństwa, zapewnić raportowanie incydentów, zarządzać ryzykiem związanym z łańcuchem dostaw i zwiększyć odporność na cyberataki.
Ten nacisk regulacyjny ma na celu podniesienie podstawowego poziomu bezpieczeństwa środowisk OT w całej UE, uznając ich kluczową rolę w ogólnym bezpieczeństwie i niezawodności podstawowych usług. W związku z tym organizacje mogą być zmuszone do inwestowania w zaawansowane technologie cyberbezpieczeństwa, ulepszania szkoleń personelu i opracowywania kompleksowych strategii zarządzania ryzykiem w celu dostosowania się do standardów NIS2. Uzyskaj porady dotyczące działań, które może podjąć Twoja organizacja.
4. Rozwój internetu rzeczy i większa liczba ataków DDoS wykorzystujących boty
Do 2030 roku na całym świecie będzie około 29 miliardów połączeń IoT. Wiele przedsiębiorstw na całym świecie korzysta obecnie ze zróżnicowanych rozwiązań opartych na tej technologii, od pasywnych czytników i tagów RFID, przez systemy śledzenia pozycji w czasie rzeczywistym czy systemy lokalizacji GPS, aż po czujniki systemów bezpieczeństwa, zasilania oraz stanów. Urządzenia te wykorzystują szeroki zakres protokołów komunikacyjnych, w tym Wi-Fi, sieci mobilne (CDMA/GPRS/4G), sieci typu mesh, telematykę oraz technologie komunikacji krótkiego zasięgu, takie jak NFC. Szybki wzrost liczby urządzeń internetu rzeczy w środowiskach operacyjnych naraża przedsiębiorstwa na ataki DDoS realizowane na olbrzymią skalę przy pomocy botnetów. Przyczyną tego stanu rzeczy jest fakt, że wiele urządzeń IoT nie posiada wbudowanych zabezpieczeń.
5. Zaangażowanie rządów i przedsiębiorstw w ograniczanie zagrożeń dla bezpieczeństwa technologii operacyjnych
Technologie operacyjne od dawna stanowią cel ataków, jednak wciąż pozostają mocno zaniedbanym obszarem. W efekcie cyberprzestępcy mają świadomość, że obiekty przemysłowe mogą być łatwym celem. Co gorsza, ze względu na to, że technologie operacyjne stanowią fundament wielu elementów infrastruktury krytycznej, przedsiębiorstwa mają trudności z nadążaniem za tempem zmian w świecie cyberbezpieczeństwa. Biorąc pod uwagę stale rosnącą liczbę zagrożeń, można oczekiwać, że w 2025 roku zarówno rządy, jak i przedsiębiorstwa zadbają o bezpieczeństwo swoich technologii operacyjnych.
Coraz więcej firm dostrzega, jak ważne jest budowanie kultury bezpieczeństwa IT i OT. Spodziewamy się, że kolejne przedsiębiorstwa postanowią zainwestować w kompleksowe szkolenia dla użytkowników końcowych w celu lepszego wykrywania zagrożeń bezpieczeństwa. Organizacje będą również coraz częściej przyglądać się bliżej swoim programom szkoleniowym, aby uwzględnić w nich stosowane przez cyberprzestępców powszechne techniki inżynierii społecznej, w tym przekupstwo i wymuszenia. Rząd Stanów Zjednoczonych i Unia Europejska również zajmują się wzmacnianiem bezpieczeństwa IT i OT poprzez nowe regulacje i promowanie nowatorskich narzędzi do wykrywania zagrożeń, skanowania systemów oraz ich zabezpieczania.
6. Zlecanie zabezpieczania technologii operacyjnych przedsiębiorstwom zewnętrznym
W miarę jak zagrożenia cyberbezpieczeństwa dla środowisk OT stają się coraz bardziej złożone i coraz częstsze, organizacje stają przed coraz większymi wyzwaniami w zakresie zabezpieczania swoich systemów. Ze względu na znaczny niedobór talentów w dziedzinie IT i cyberbezpieczeństwa, wiele firm zwraca się ku alternatywnym rozwiązaniom, takim jak outsourcing zarządzania krytycznymi funkcjami cyberbezpieczeństwa, w tym bezpieczeństwem OT. Takie podejście może pomóc w ograniczeniu ryzyka poprzez wykorzystanie zewnętrznej wiedzy specjalistycznej w celu skuteczniejszego eliminowania luk w zabezpieczeniach.
7. Szkody uboczne i ryzyko związane z łańcuchem dostaw
Wspomniane powyżej trendy to głównie zagrożenia bezpośrednie, ale możliwe jest również, że organizacje staną się ofiarami w wyniku szkód ubocznych. Konsekwencje cyberataków na bezpieczeństwo OT mogą być często niezamierzone, a metody często nieprecyzyjne. Pozostawia to duże ryzyko szkód ubocznych. Gdy cyberatak ma miejsce w jednej firmie, może mieć wpływ na inne. Możesz myśleć, że twoje informacje są nieistotne lub nieatrakcyjne dla cyberprzestępców, ale często tak nie jest. Nie lekceważ wartości swoich danych!
Istnieje kilka potencjalnych zagrożeń dla systemów OT związanych z łańcuchem dostaw. Incydent w łańcuchu dostaw ma miejsce, gdy komponenty tworzące system OT są zagrożone. Dobrze znanym przykładem ataku na łańcuch dostaw był atak Solarwinds. Atak ten naraził na szwank serwery firmy programistycznej sprzedającej narzędzia do zarządzania siecią, powodując aktualizację systemów komputerowych klientów oprogramowaniem zawierającym złośliwe oprogramowanie, które z kolei infiltrowało systemy klientów.
Wyzwania związane z bezpieczeństwem systemów OT
W Nomios rozumiemy, że cykl życia technologii operacyjnych jest zupełnie inny niż tradycyjnych technologii IT. Mamy świadomość, że maszyny przemysłowe są wykorzystywane przez 15-25 lat, a w wielu przypadkach są kontrolowane przy pomocy aplikacji działających pod kontrolą systemu Windows XP. Tego rodzaju urządzenia często nie mogą być aktualizowane, ponieważ ich producenci nie są w stanie zagwarantować ich prawidłowego działania. Wymiana na nowsze rozwiązania często nie wchodzi w grę ze względu na wielomilionowe koszty.
W związku z tym łatanie luk nie wchodzi w grę – konieczne jest zabezpieczenie środowisk OT w inne sposoby. Jakie? Wszystko zależy od indywidualnej sytuacji każdego przedsiębiorstwa. Zapraszamy do kontaktu. Pomożemy Państwu zbudować bezpieczne środowisko OT.
Jakie działania można podjąć, aby zapewnić bezpieczeństwo środowisk operacyjnych?
Skoro znamy już najważniejsze trendy i zagrożenia związane z bezpieczeństwem OT, nadszedł czas, aby przyjrzeć się opcjom w zakresie odpowiedniego zabezpieczenia środowisk operacyjnych.
Podejście i ramy oparte na braku zaufania
Dostęp do sieci oparty na braku zaufania zapewnia kontrolę nad dostępem do zasobów oraz sieci, bazuje na tożsamości i kontekście, co przekłada się na zmniejszenie możliwej liczby wektorów ataku dzięki ukryciu aplikacji i danych przed większością ludzi. Takie rozwiązanie umożliwia zapobieganie nieautoryzowanemu dostępowi w obrębie środowisk aplikacji niezależnie od miejsca ich utrzymywania.
Segmentacja sieci
Segmentacja i mikrosegmentacja, czyli dzielenie sieci lub środowiska IT na odrębne komponenty logiczne i fizyczne, pozwalają odizolować krytyczne elementy infrastruktury od sieci produkcyjnych, urządzeń IoT i środowisk użytkowników. Rozwiązania w zakresie segmentacji i mikrosegmentacji są m.in. w ofercie naszego partnera Fortinet.
Zarządzanie podatnościami zasobów na zagrożenia
Zarządzanie podatnościami wymaga pracy i zaangażowania – nie wystarczy skanowanie. Takie podejście powinno obejmować:
- Bieżącą i ciągłą ocenę podatności w całej organizacji w czasie rzeczywistym. Dzięki temu organizacja może uzyskać szczegółowe informacje na temat zmian dotyczących zagrożeń bezpieczeństwa OT.
- Określenie ryzyka związanego ze znanymi podatnościami. Skupienie na znaczeniu elementów systemów operacyjnych dla biznesu oraz związanych z nimi zagrożeniach pozwala na skoncentrowanie się na najważniejszych obszarach ryzyka.
- Systematyczne zarządzanie cyklami życia urządzeń i ich podatnościami.
- Warto zastosować narzędzia do tworzenia dzienników i analizować cały ruch sieciowy za pomocą systemów SIEM. Systemy SIEM to rozwiązania, które pozwalają na agregowanie i analizę aktywności wielu urządzeń składających się na infrastrukturę IT przedsiębiorstwa, co umożliwia wykrywanie zagrożeń i podejmowanie odpowiednich działań w celu ich skutecznego ograniczania. W zakresie zarządzania podatnościami, polecamy rozwiązania od firmy Nozomi.
Uwierzytelnianie, tożsamość i dostęp
Wdrożenie uwierzytelniania wieloskładnikowego obejmującego czynniki biometryczne – odciski palców, głos czy rozpoznawanie twarzy, a także zarządzanie identyfikacją kont uprzywilejowanych (PIM) wśród administratorów. Ograniczenie dostępu do kont administracyjnych oraz rejestrowanie ich użycia.
Zarządzanie tożsamością i dostępem (IAM) jest również ważne dla środowisk operacyjnych, jednak działa inaczej niż w klasycznych środowiskach IT. Tradycyjne rozwiązania bezpieczeństwa IT nie są dostosowane do wymogów systemów technologii operacyjnych ze względu na problemy komunikacyjne –mówiąc krótko, porozumiewają się w różnych językach. Z tego powodu kluczowe jest zrozumienie wszystkich składników środowiska operacyjnego i wykorzystywanych protokołów komunikacyjnych. W środowiskach OT kluczowym działaniem jest opracowanie wytycznych opisujących, które osoby powinny mieć dostęp do których systemów. Ważne jest także ustalenie, na jakiej podstawie pracownicy otrzymywali dostęp w przeszłości. Po sporządzeniu takiego opracowania należy ustalić możliwości standaryzacji w ramach procesów IAM.
Innym rozwiązaniem dla systemów OT jest infrastruktura klucza publicznego (PKI). Zapewnia ona solidne ramy dla bezpiecznego uwierzytelniania urządzeń, umożliwiając szyfrowaną komunikację i utrzymanie integralności danych w środowiskach infrastruktury przemysłowej i krytycznej. PKI odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu, że tylko autoryzowane urządzenia uzyskują dostęp do przemysłowych systemów sterowania, co ma kluczowe znaczenie dla udaremnienia nieautoryzowanego dostępu, ochrony przed naruszeniami danych i zapobiegania możliwym zakłóceniom operacyjnym. Po zintegrowaniu ze strategiami bezpieczeństwa systemów OT, PKI pomaga organizacjom zbudować silny i niezawodny mechanizm obronny w celu ochrony kluczowych procesów i infrastruktury przed spektrum cyberzagrożeń i luk w zabezpieczeniach.
W jaki sposób Nomios pomaga?
Rozwój technologii bezpieczeństwa i technologii sieciowych postępuje w błyskawicznym tempie. Integracja obszarów IT oraz OT sprawia, że zabezpieczanie środowisk operacyjnych staje się ważniejsze, a zarazem trudniejsze i bardziej złożone niż kiedykolwiek dotychczas – zwłaszcza w czasie, gdy na rynku brakuje wyspecjalizowanych pracowników IT.
Nomios posiada wiedzę i doświadczenie potrzebne do zapewnienia bezpieczeństwa twojego środowiska OT. Pomagamy firmom projektować infrastrukturę cyfrową, zarządzać jej elementami i dbać o bezpieczeństwo, umożliwiając im rozwój biznesu i opracowywanie innowacyjnych rozwiązań.Chcesz poznać nasze usługi i rozwiązania? Zapraszamy do kontaktu.
Chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat?
Nasi eksperci i opiekunowie handlowi są do Twojej dyspozycji. Zostaw swoje dane, a my wkrótce się z Tobą skontaktujemy.
